Με τις νέες τροποποιήσεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
Δημοσιεύθηκε η με αριθμό 174/2017 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ιωαννίνων (Διαδικασία Ασφαλιστικών Μέτρων), σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η ελεύθερη εκποίηση κατασχεθέντος ακινήτου, κατ’ άρθρο 998 παρ. 6 Κ.Πολ.Δικ.
Η απόφαση ορθώς ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο και διέταξε την ελεύθερη εκποίηση του κατασχεθέντος.
Αυτό που σχολιάζουμε εδώ είναι η «ρηχή» και «επιφανειακή» προσέγγιση της, τότε, νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, η οποία (επιτροπή), ενεργώντας, ως κατέχουσα το «αλάθητο του Πάπα» δεν δεχόταν σε καμία περίπτωση τη συμμετοχή ημών των δικαστικών επιμελητών στη σύνθεσή της (αν και άλλως είχε αποφασίσει και γνωστοποιήσει εγγράφως ο Γ.Γ. του Υπουργείου Δικαιοσύνης κ. Νικόλας Κανελλόπουλος), όταν μάλιστα ήμασταν οι μόνοι οι οποίοι καταθέταμε έγγραφες προτάσεις ουσιαστικής βελτίωσης των προτεινόμενων τροποποιήσεων.
Καλούσαμε, τότε, τους περισσότερους της επιτροπής να μας δεχθούν και να καταλάβουν την αντιφατικότητα διατάξεων μεταξύ τους, την αλληλοαναίρεσή τους αλλά και τη λανθασμένη προσέγγιση διατάξεων που ανέτρεπαν παγιωμένες θέσεις και λυμένα ζητήματα εφαρμογής – από τη νομολογία – τριάντα ετών τουλάχιστον.
Ας έρθουμε όμως στο προκείμενο. Στο άρθρο 998 παρ. 6 αναφέρεται: «Μετά από αίτηση του οφειλέτη, το δικαστήριο του άρθρου 933, το οποίο δικάζει κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ., μπορεί να επιτρέψει να πουληθεί ελεύθερα το ακίνητο με τίμημα το οποίο ορίζεται από το δικαστήριο. Η πώληση αυτή γίνεται από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού το αργότερο δέκα (10) ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό με ταυτόχρονη εξόφληση του τιμήματος. Αν η πώληση δεν πραγματοποιηθεί κατά το προηγούμενο εδάφιο, ο πλειστηριασμός διεξάγεται κατά την ορισθείσα ημερομηνία.
Αυτή η πρόβλεψη έρχεται σε αντιπαράθεση με την παράγραφο 3 του άρθρου 966 του ιδίου Κώδικα, όπου αναφέρει:
Αν στο νέο πλειστηριασμό δεν γίνει κατακύρωση, το αρμόδιο δικαστήριο του άρθρου 933 που δικάζει κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ., ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον, μπορεί να διατάξει να γίνει νέος πλειστηριασμός μέσα σε τριάντα ημέρες, με την ίδια ή κατώτερη τιμή πρώτης προσφοράς ή να επιτρέψει μέσα στην ίδια προθεσμία να πουληθεί ελεύθερα το πράγμα από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού σε εκείνον υπέρ του οποίου έγινε η εκτέλεση ή σε τρίτον, με τίμημα που ορίζεται από το δικαστήριο, το οποίο μπορεί να ορίσει και να πληρωθεί με δόσεις μέρος του τιμήματος.
Παρατηρούμε λοιπόν την εξής αντίθεση μεταξύ των άρθρων, ήτοι: Ενώ στο άρθρο 966 απαιτείται ο ορισθείς πλειστηριασμός να έχει αποβεί άγονος για να επιληφθεί το δικαστήριο και να διατάξει την ελεύθερη εκποίηση στην περίπτωση του άρθρου 998 παρ. 6 δεν απαιτείται τίποτα.
Αν διαβάσουμε προσεκτικά την απόφαση, η οποία – ορθώς επαναλαμβάνουμε – εφαρμόζει το νόμο θα δούμε πως ο οφειλέτης επικαλείται πως η εκτίμηση του ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΕΚΤΙΜΗΤΗ είναι υψηλή ζητά να παρακαμφθεί πλήρως η διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης – να τεθούν εκ ποδών όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες και εκποιηθεί ένα ακίνητο σε εξευτελιστική τιμή [συγκριτικά τουλάχιστον με την εκτίμηση του πιστοποιημένου εκτιμητή]
Χρήσιμο είναι εδώ να τονισθεί πως το νεοπαγές επάγγελμα του Πιστοποιημένου εκτιμητή επεβλήθη στην Ελληνική έννομη τάξη με το ν. 4335/2015 ως εχέγγυο της πιστοποίησης της πραγματικής εμπορικής αξίας του κατασχεθέντος – αφού αυτοί [εκτιμητές] διαθέτουν την τεχνογνωσία αλλά και τα ISSO που έθεσε ως προαπαιτούμενα ο νόμος – ώστε και ο πλειστηριασμός να είναι δυνατόν να διενεργείται και ο οφειλέτης να μην αδικείται.
Παρόλα αυτά η νομοθέτηση της παραγράφου 6 του άρθρου 998 «τίναξε την μπάνκα στον αέρα».
Έθεσε εκ ποδών κάθε διάταξη, έδωσε στα εμπλεκόμενα μέρη τη δυνατότητα να κρίνουν αυτοί {εν είδει δευτεροβαθμίου οργάνου} την κρίση του εκτιμητή, να συμφωνούν μεταξύ τους και δια αυτού του τρόπου να δεσμεύουν το δικαστή, να προεξοφλούν πως ο πλειστηριασμός θα αποβεί άγονος, να εκποιούν το ακίνητο σε χρόνο πολύ πριν του γνωστοποιηθέντα και δημοσιευθέντα από το δικαστικό επιμελητή με τιμή εξευτελιστικά υποδεέστερη και εν τέλει να έχουμε μια ελεύθερη εκποίηση που η πραγμάτωσή της δημιουργεί τα εξής ερωτήματα:
α) Η απόφαση αυτή (του άρθρου 998 παρ.6) προβλέπεται να δημοσιευθεί από τη Γραμματεία του δικαστηρίου στην ιστοσελίδα του Ταμείου Νομικών ;; κι αν ναι σε ποια διάταξη;
β) οι τυχόν δανειστές από πού και πότε θα μάθουν τη νέα ημερομηνία έτσι ώστε να αναγγείλουν τις απαιτήσεις τους;;; Μην ξεχνάμε πως αυτοί ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ή ΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ !!! γνωρίζουν την ημερομηνία που τους γνωστοποίησε ο δικαστικός επιμελητής !!! η οποία είναι πολύ μεταγενέστερη της ημερομηνίας της ελεύθερης εκποίησης.
γ) Αν ολοκληρωθεί η ελεύθερη εκποίηση του ακινήτου π.χ. 15 ημέρες πριν τον αρχικώς ορισθέντα πλειστηριασμό (10 ημέρες απαιτεί ο νόμος) πως θα συμπεριλάβει ο συμβολαιογράφος αναγγελίες που έλαβαν χώρα εκπροθέσμως από την εκποίηση;;;
δ) Ποιος θα αποζημιώσει τους δανειστές (ενέγγυους ή απλούς εγχειρόγραφους) που γνώριζαν ως ημερομηνία πλειστηριασμού π.χ. το μήνα Φεβρουάριο 2017 αλλά η ελεύθερη εκποίηση έλαβε χώρα τον Ιούλιο του 2016, κατεβλήθη το τίμημα και διανεμήθη.
Δεν θα συνεχίσουμε τα ερωτήματα. Δεν θα το κάνουμε γιατί απλώς δεν έχει νόημα. Ο νόμος αυτός (4335/2015 όπως σήμερα εφαρμόζεται και ισχύει) επιβάλλεται να αλλάξει σε πολλές διατάξεις του.
Εμείς προτείνοντας την αλλαγή του νόμου δεν επιθυμούμε να υποκαταστήσουμε την νομοθετική εξουσία – πως θα γινόταν άλλωστε – είμαστε όμως αυτοί που με τη συσσωρευμένη εμπειρία μας τόσων πολλών ετών πάνω στην αναγκαστική εκτέλεση είμαστε σε θέση να προλαβαίνουμε «αστοχίες» σαν αυτή που σας γνωστοποιούμε. Είχαμε προτείνει, τότε, κι άλλες πολλές βελτιώσεις – τροποποιήσεις, ελάχιστες έγιναν δεκτές και οι περισσότερες μάλλον δεν θεωρήθηκαν άξιες να ληφθούν υπόψιν σε ένα τόσο μεγάλο έργο.
Η ιστορία και η πραγματικότητα θα δείξουν αν και κατά πόσο θα δημιουργήσει προβλήματα ή θα επιλύσει τα ήδη υπάρχοντα.
Σας παραθέτουμε την απόφαση αυτούσια για την ενημέρωσή σας.
Συντακτική Επιτροπή